LIỆU NHU CẦU VỀ VITAMIN CỦA ĐỘNG VẬT CÓ TĂNG LÊN KHI LOẠI BỎ KHÁNG SINH VÀ OXIT KẼM

Tuy nhiên, trong bối cảnh mới mẻ này, không có ZnO, không có chất kích thích tăng trưởng, và với việc kiểm soát ngày càng nghiêm ngặt hơn đối với việc sử dụng kháng sinh điều trị, rất ít sự chú ý được dành cho tầm quan trọng của mức độ vitamin trong thức ăn, vượt ra ngoài vai trò của vitamin như là vi chất dinh dưỡng thiết yếu.

Nói chung, mọi người đều biết rõ rằng thiếu hụt vitamin và các vi chất dinh dưỡng khác làm suy yếu sức đề kháng ở lợn, đặc biệt là lợn con, bằng cách ảnh hưởng đến cả phản ứng miễn dịch bẩm sinh và thích nghi, dẫn đến những thiếu sót trong phản ứng chung của vật chủ đối với các bệnh truyền nhiễm và viêm. Hãy xem một số vitamin đóng vai trò gì trong các cấp độ khác nhau của phản ứng miễn dịch ở lợn con, dưới ánh sáng của một số phát hiện khoa học gần đây.

Ở cấp độ miễn dịch niêm mạc ruột, cả tế bào biểu mô và tế bào miễn dịch đều biểu hiện thụ thể vitamin A (RAR, thụ thể axit retinoic) và thụ thể vitamin D (VDR), chứng tỏ cả hai loại vitamin đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ tính toàn vẹn và chức năng của hàng rào ruột. Theo ý nghĩa này, vai trò của vitamin A trong sự phát triển biểu mô ở ruột non của lợn con cai sữa đã được Wang và cộng sự (2020) khẳng định trong một nghiên cứu, nơi quan sát thấy rằng mức độ vitamin này rất cao trong thức ăn (16 mg/kg hay 53.333 IU/kg) dẫn đến tăng đáng kể biểu hiện gen Lgr5+, một dấu chuẩn cho tế bào gốc trong ruột non (Hình 1).

Liên quan đến vai trò của vitamin D ở cấp độ ruột, các chức năng chính của nó bao gồm giảm quá trình tự chết của tế bào -tác dụng chống viêm- (He và cộng sự, 2018), cũng như tăng biểu hiện các gen mã hóa tổng hợp các peptide chống viêm, chẳng hạn như β-defensin, bởi các tế bào Paneth trong ruột (Lu và cộng sự, 2018).

Tiếp tục ở biểu mô ruột, vitamin B6 hoạt động như một chất xúc tác trong việc hình thành các chất nhầy bởi các tế bào hạt nhờ sự tham gia rộng rãi của nó vào quá trình tổng hợp oligosacarit và protein (Moran, 2017). Vitamin A cũng tham gia vào quá trình sản xuất chất nhầy, mặc dù vitamin B6 có vai trò trực tiếp hơn nhiều (Lauridsen và cộng sự, 2021).

Phản ứng viêm đáp lại các bệnh đường ruột ở động vật non, chẳng hạn như tiêu chảy hoặc viêm ruột, tạo ra stress oxy hóa có vai trò chống khuẩn (ví dụ, sản xuất nitric oxide bởi các tế bào bạch cầu đa nhân trung tính có tính chất diệt khuẩn), nhưng nếu stress này bị kích thích quá mức có thể gây tổn thương mô, kéo dài phản ứng viêm, cả cục bộ và toàn thân (Lauridsen, 2019; Lauridsen và cộng sự, 2021). Đã chứng minh rằng bổ sung mức độ cao vitamin C trong khẩu phần ăn của lợn con cai sữa bị nhiễm độc nấm mốc làm tăng khả năng chống oxy hóa tổng thể trong gan (Shi và cộng sự, 2017; Hình 2). 

Đã chứng minh rằng sản xuất các gốc oxy hoạt động (ROS) tăng ở lợn cho ăn chế độ thiếu hụt vitamin E và selen (Lessard và cộng sự, 1991, 1993). Do đó, vitamin C và E rõ ràng là những chất chủ chốt trong việc kiểm soát stress oxy hóa phát sinh trong bối cảnh rối loạn ruột ở lợn con. Tuy nhiên, còn một loại vitamin khác tham gia vào quá trình điều hòa stress oxy hóa; vitamin D. Như vậy, mức độ của men chống oxy hóa glutathione peroxidase tăng đáng kể ở lợn con cai sữa khi chúng nhận liều cao chất chuyển hóa calcidiol (25(OH)D3) trong khẩu phần ăn, với mức tối đa của men chống oxy hóa trong huyết thanh tương ứng với liều 118 microgam 25(OH)D3/kg thức ăn (Yang và cộng sự, 2018; Hình 3). Vai trò của vitamin D trong quá trình điều hòa stress oxy hóa sẽ đóng góp vào tác dụng chống viêm rõ rệt của nó, như đã đề cập trước đó. 

Cuối cùng, một can thiệp về mặt miễn dịch khác của vitamin là tác dụng tích cực của vitamin A đối với phản ứng miễn dịch dịch thể. Hu và cộng sự (2020) quan sát thấy rằng việc bổ sung 13500 IU vitamin A/kg thức ăn trong khẩu phần của lợn con cai sữa làm tăng đáng kể nồng độ IgA và IgM trong huyết thanh (Hình 4). IgA là immunoglobulin quan trọng nhất ở lợn đối với miễn dịch niêm mạc và là immunoglobulin chính trong sữa của động vật. Vai trò của IgM rất quan trọng như là immunoglobulin phòng vệ đầu tiên trong phản ứng miễn dịch dịch thể. Ngoài ra, IgM là một immunoglobulin đặc biệt hiệu quả chống lại một số lượng lớn vi khuẩn Gram âm (Sánchez-Vizcaíno, 2010).

Tóm lại, các nghiên cứu gần đây về phản ứng của các mức vitamin khác nhau trong thức ăn cho lợn con cai sữa chứng minh tác dụng có lợi của việc bổ sung mức cao đối với phản ứng miễn dịch của vật nuôi. Liên quan đến điều này, các công ty di truyền đang cập nhật và tăng khuyến nghị của họ cho mức độ vitamin. Do đó, xem xét kịch bản hiện tại, không có ZnO và với các hạn chế ngày càng tăng đối với việc sử dụng thuốc, việc rà soát lại mức độ vitamin trong thức ăn cho lợn con là điều cần thiết.


Nguồn Pig333
Biên dịch Acare VN Team